Ένα πανέμορφο πλάσμα για το οποίο ξέρουμε ελάχιστα, εκτός από το ότι αποτελεί πια μια πολυτέλεια για τον κόσμο μας. Ένα πουλί που έχει μάθει να ζει και να τρέφεται σε καθαρά οικοσυστήματα, χωρίς οχλήσεις από έντονες ανθρώπινες δραστηριότητες, πολύ ευαίσθητο για τον πλανήτη όπως τον καταντήσαμε.

Στην Ελλάδα, από τις αρχές του 20ού αιώνα, έχει αποξηρανθεί το 60% - 70% των υγρότοπων και αυτό για τη νανόχηνα είναι καθοριστικός παράγοντας μείωσης του πληθυσμού της. Έπειτα, ενώ τα άλλα είδη χήνας μπορούν να βόσκουν μαζί με τα υπόλοιπα ζώα στα καλλιεργημένα χωράφια, εκείνη χρειάζεται φυσικά λιβάδια που δεν έχουν υποστεί την ανθρώπινη επέμβαση - στέπες, βάλτους και ελώδεις εκτάσεις.

Πρόκειται για τη μικρότερη χήνα, με μήκος 53 έως 65 εκατοστά. Τα φτερά της έχουν καφέ-γκρι αποχρώσεις, η κοιλιά της μαύρες ραβδώσεις, τα πόδια της είναι πορτοκαλί και το ράμφος ροδόχρωμο, μικρό και τριγωνικό. Τα κύρια χαρακτηριστικά της είναι ο κίτρινος δακτύλιος γύρω από το μάτι και η άσπρη κηλίδα στη βάση του ράμφους και στο μέτωπο.

Γεννά μία φορά το χρόνο στις αρχές Ιουνίου και κάνει 4 - 6 αυγά.

Δύο-τρία χαρακτηριστικά της που αξίζει να ξέρετε

• Είναι ιδιαίτερος ο τρόπος που πετάει η κάθε ομάδα - σχηματίζοντας ένα V. Αυτό συμβαίνει, σύμφωνα με την επικρατέστερη θεωρία, γιατί το πρώτο πουλί στο σχηματισμό δημιουργεί με το φτεροκόπημά του ευνοϊκές συνθήκες για τα πουλιά που ακολουθούν. Έρευνες έχουν δείξει ότι έτσι εξοικονομούν το 15% της ενέργειας που θα ξόδευαν αν πετούσαν μόνα τους. Όταν ο «αρχηγός» κουραστεί, τη θέση του παίρνει κάποιος άλλος από το κοπάδι.

• Η νανόχηνα ζευγαρώνει με ένα σύντροφο σε όλη της τη ζωή και μεγαλώνουν μαζί τα μικρά τους. Ζει σε μια στενή ζώνη που αρχίζει από τη Σκανδιναβία και εκτείνεται κατά μήκος της αρκτικής Ρωσίας. Στην Ελλάδα, προτιμά τους υγρότοπους. Φωλιάζει σε απομονωμένες περιοχές και κάθε χρόνο επιστρέφει στο ίδιο μέρος.

• Φτάνει στην Ελλάδα στα τέλη Οκτωβρίου, αρχικά στη λίμνη Κερκίνη, ενώ τα Χριστούγεννα φεύγει για το Δέλτα του Έβρου, όπου μένει ως τις αρχές Μαΐου.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

Το χαϊδευτικό της: Ωραία άγνωστη (γνωρίζουμε ελάχιστα γι' αυτήν)

Κατηγορία: Κρισίμως κινδυνεύον

Έχουν απομείνει: Ως τα μέσα του 20ού αιώνα ήταν από τα πολυπληθέστερα είδη. Σήμερα αριθμεί 28.000-33.000 άτομα παγκοσμίως. Στην Ελλάδα δεν έχουν απομείνει πάνω από 20-30 ζευγάρια.

Προσδοκώμενη διάρκεια ζωής: Είναι τόσο σπάνιο είδος που δεν ξέρουμε ακριβώς. Το μόνο ενδεικτικό που μπορούμε να πούμε είναι ότι ένα αρσενικό που είχε δακτυλιωθεί, βρέθηκε ξανά 24 χρόνια και 8 μήνες μετά.

Απειλές: Η μεγαλύτερη είναι το κυνήγι, αφού συχνά την μπερδεύουν με την ασπρομέτωπη χήνα, και βέβαια η λαθροθηρία. Οι επεμβάσεις στους υγρότοπους και η μετατροπή των ελών σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις τής στέρησαν τα μέρη όπου ζούσε και τρεφόταν. Οι ανθρώπινες δραστηριότητες και τα μεγάλα τεχνικά έργα την τρομάζουν και την αναγκάζουν να καταφεύγει σε περιοχές ακατάλληλες και μη ασφαλείς.

Ένας ακόμη λόγος να σωθεί: Η ύπαρξή της είναι δείκτης υγιούς φυσικού περιβάλλοντος. Είναι τόσο λίγες πια, που ακόμη κι ένα πουλί να χαθεί, όπως πέρυσι στην Κερκίνη, χάνεται το 2% ολόκληρου του πληθυσμού…

ΑΠΟ ΤΟ ΟΙΚΟ της Καθημερινής