Αγώνα για την επιβίωσή τους δίνουν τα κόκκινα ελάφια της Πάρνηθας, πολλά από τα οποία έχουν διασκορπιστεί τα τελευταία δύο χρόνια στα μικρότερα γύρω βουνά, καθώς οι ζωτικής σημασίας για την τροφή τους βιότοποι του Εθνικού Δρυμού δεν έχουν αποκατασταθεί μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 2007.

Η μεγάλη φωτιά δεν στέρησε από τα πανέμορφα ζώα μόνο ένα μεγάλο μέρος των εκτάσεων στις οποίες έτρεχαν και έβρισκαν τροφή, αλλά και χαρακτηριστικά της «άγριας φύσης» τους. Ετσι, δείχνουν απρόσμενα εξοικειωμένα με τους ανθρώπους αλλά και τα αυτοκίνητα, γεγονός που τα θέτει συχνά σε κίνδυνο.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η προστασία του είδους αυτού παραμένει άλυτο πρόβλημα.

Οι μεγαλύτερες απώλειες ελαφιών οφείλονται στον άνθρωπο. Μάλιστα, όσο περίεργο και αν ακούγεται, μία από τις βασικές αιτίες θνησιμότητας των ελαφιών είναι τα τροχαία ατυχήματα:

Αρκετά από τα 400-600 εναπομείναντα στο βουνό ελάφια αποπροσανατολίζονται και βγαίνουν στο δρόμο, με αποτέλεσμα πολλά να πέφτουν θύματα αυτοκινήτων που κινούνται στην παλαιά και τη νέα εθνική οδό.

Κάθε χρόνο, οκτώ έως δέκα κόκκινα ελάφια «πεθαίνουν στο δρόμο» κατά μέσο όρο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τροχαίας Θρακομακεδόνων. Την κατάσταση επιδεινώνει η λαθροθηρία, που παίρνει ανησυχητικές διαστάσεις τον τελευταίο καιρό. Σύμφωνα με τον κύριο Στέφανο Σιδηρόπουλο, ο οποίος ζει μόνιμα στο καταφύγιο Μπάφι, «πολλές φορές ακούγονται πυροβολισμοί στο δάσος και αρκετοί κάτοικοι της περιοχής έχουν καταγγείλει κυνηγούς για λαθροθηρία».

Η εικόνα του κόκκινου ελαφιού (cervus elaphus) να τρέχει ανάμεσα στα δέντρα της Πάρνηθας και να μη νιώθει φόβο από την παρουσία του ανθρώπου και των αυτοκινήτων είναι φαινόμενο ασυνήθιστο για τη φύση των άγριων ελαφιών.

Ωστόσο, τα τελευταία δύο χρόνια αυτή η εικόνα αποτελεί μια πραγματικότητα. «Αρκετά ελάφια εμφανίζονται κοντά στην εκκλησία των Θρακομακεδόνων και οι περαστικοί μπορούν να τα ταΐσουν φαγητό χωρίς το φόβο επίθεσης», δηλώνουν κάτοικοι της περιοχής.

Η μεγαλύτερη ζημιά της πυρκαγιάς του καλοκαιριού του 2007 ήταν η καταστροφή βιοτόπων όπου τα περήφανα ζώα έβρισκαν τροφή.

Η κ. Σύλβια Παπίκα, δασολόγος του Δασαρχείου Πάρνηθας με ειδίκευση στο κόκκινο ελάφι, εξηγεί ότι ο συνδυασμός αναδάσωσης του βουνού και προσπαθειών διάσωσης του είδους δεν είναι εύκολος: «Τα ελάφια πιθανότατα θα προκαλέσουν ζημιές στα νέα δέντρα, καθώς θα αναζητούν την τροφή τους και στόχος αυτή τη στιγμή είναι να απομακρυνθούν τα ζώα από την αναδασωτέα περιοχή με τη συμβολή της WWF, του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας και του δασαρχείου μας».

Οπως τονίζει η κ. Παπίκα, «η συρρίκνωση των βιοτόπων ουσιαστικά έχει προκαλέσει μεγαλύτερη πυκνότητα του πληθυσμού των ελαφιών. Το πρόβλημα είναι ότι παρατηρούνται περισσότερες αποβολές των θηλυκών από ό,τι παλαιότερα και διαταραχές στην περίοδο αναπαραγωγής τους».

Οι αριθμοί

120
ελάφια είχαν καταμετρηθεί το 1993-1994 στο πλαίσιο έρευνας για τον πληθυσμό των κόκκινων ελαφιών της Πάρνηθας από τη δασολόγο του Δασαρχείου Πάρνηθας κ. Σύλβια Παπίκα.