Αυτός ο γίγαντας (το αρσενικό ζυγίζει 280 κιλά και το θηλυκό έως 140, ενώ το ύψος τους κυμαίνεται από 1,70 έως 2,20 μ.), που μοιάζει τρομακτικός, στην πραγματικότητα είναι κυρίως χορτοφάγος!

Η διατροφή της αποτελείται κατά 85% από καρπούς του δάσους, ρίζες και χόρτα, ενώ συμπληρώνει το διαιτολόγιό της με έντομα (κυρίως μυρμήγκια), κτηνοτροφικά ζώα και μικρά σαρκοφάγα του δάσους.

Για την αναζήτηση της τροφής της, βγαίνει μετά το σούρουπο, κάνοντας ένα διάλειμμα τις προχωρημένες ώρες της νύχτας. Την άνοιξη, επειδή μόλις έχει ξυπνήσει από τον χειμέριο ύπνο της έχοντας χάσει το 30% του βάρους της, και το φθινόπωρο που αποθηκεύει λίπος για το χειμώνα, δραστηριοποιείται όλες σχεδόν τις ώρες.

Δύο-τρία χαρακτηριστικά της που αξίζει να ξέρετε

• Μεγάλη αδυναμία της είναι το μέλι! Το βρίσκει κυρίως σε οργανωμένες μελισσοκομικές μονάδες, είναι όμως εκλεκτική. Προτού καταστρέψει τα μελίσσια, τα κουνάει με το πόδι για να δει ποιο είναι βαρύτερο και φυσικά αυτό επιλέγει! Εκτός από το μέλι, τρώει και τις προνύμφες, πλούσιες σε πρωτεΐνη.

• Ζευγαρώνει από το Μάιο ως τον Ιούλιο και γεννά Ιανουάριο-Φεβρουάριο, κατά τη διάρκεια του χειμέριου ύπνου. Μετά το ζευγάρωμα, το αρσενικό απομακρύνεται ώστε να είναι διαθέσιμο πάλι για αναπαραγωγή. Γενικά, από πατρικό ένστικτο… πατώνει. Αν το αρσενικό συναντήσει μαμά με μωρά (ακόμα κι αν είναι ο πατέρας), είναι πιθανόν να τα φάει ώστε να απαλλάξει το θηλυκό από την παρουσία τους και να ζευγαρώσει ξανά μαζί του…

• Όταν γεννιούνται, τα μωρά (1 έως 3) ζυγίζουν μόλις 300 γραμμάρια, είναι τυφλά και χωρίς τρίχωμα. Η μητέρα τα θηλάζει συνέχεια και χάρη στη θρεπτικότητα του γάλακτος, μέσα σε 3 μήνες τα αρκουδάκια έχουν φτάσει τα 7 - 10 κιλά και μπορούν να κινούνται στο δάσος. Σύντομα η μάνα διαπιστώνει ποιο την ακολουθεί ευκολότερα και του δίνει μεγαλύτερη προσοχή. Μόλις το 1 στα 2 επιβιώνει. Θα μείνει κοντά τους για 1 με 1,5 χρόνο.

• Στον χειμέριο ύπνο -το μηχανισμό που αναπτύσσει ο οργανισμός της για να προσαρμοστεί στις συνθήκες του χειμώνα- πέφτει από το Δεκέμβριο, ή νωρίτερα αν κυοφορεί, ώς το Μάρτιο. Κατά τη διάρκειά του επιβραδύνεται ο μεταβολισμός της ελαττώνοντας τις καύσεις και τρέφεται από το αποθηκευμένο λίπος της. Δεν αποβάλλει ούτε ούρα ούτε κόπρανα.

• Αναζητεί τη χειμερινή φωλιά της σε βράχους και κουφάλες δέντρων. Την κατασκευάζει σκάβοντας και στρώνοντας φυτικό υλικό. Συχνά φτιάχνει περισσότερες από μία φωλιές, ώστε να διαλέξει τελικά αυτή που της προσφέρει μεγαλύτερη προστασία.

• Αν κατά τη διάρκεια του ύπνου ενοχληθεί και ξυπνήσει, δύσκολα ξαναπέφτει σε λήθαργο. Θα περιπλανιέται στο δάσος ψάχνοντας τροφή και πιθανώς να μην καταφέρει να επιβιώσει…

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

Το χαϊδευτικό της: Ευάλωτος γίγαντας

Κατηγορία: Κινδυνεύον

Έχουν απομείνει: 200-250 άτομα στην οροσειρά της Πίνδου, 25 - 35 άτομα στη Ροδόπη. Στην Ελλάδα συναντάται το 57,5% του συνολικού πληθυσμού της στη νότια Ευρώπη.

Προσδοκώμενη διάρκεια ζωής: 20-25 χρόνια στο φυσικό της περιβάλλον

Απειλές: Δεν έχει φυσικούς εχθρούς… μόνο τον άνθρωπο. Λαθροθηρία, χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων, καταστροφή ή υποβάθμιση του βιοτόπου της λόγω μεγάλων τεχνικών έργων και δασικών πυρκαγιών.

Ένας ακόμη λόγος να σωθεί: Αποβάλλοντας τους σπόρους των καρπών μέσω των περιττωμάτων της, ενισχύει τη φυτρωτική ικανότητά τους. Έτσι, συμβάλλει στον εμπλουτισμό της δασικής βλάστησης και στον περιορισμό της διάβρωσης του εδάφους! Η παρουσία της στα ορεινά δασικά οικοσυστήματα αποτελεί δείκτη της ποιότητάς τους, αλλά και της λειτουργίας τους ως φυσικού πόρου.

ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ OIKO της Καθημερινής.