Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ένα φυτό μπορεί να αναγνωρίσει ένα γενετικά ταυτόσημο φυτό που αναπτύσσεται κοντά του. Επιπλέον, οι δύο «κλώνοι» επικοινωνούν μεταξύ τους και συνεργάζονται, ώστε να αποφύγουν να φαγωθούν από κάποιο φυτοφάγο ζώο.

Η διαπίστωση αυτή εγείρει την πιθανότητα τα φυτά, όπως και τα ζώα, να προτιμούν να «συμπαραστέκονται» στα συγγενικά φυτά, παρά σε αυτά με τα οποία δεν έχουν γενετική σχέση.

Η ικανότητα ενός είδους να ξεχωρίζει το όμοιό του στη φύση και να το διακρίνει από τα άλλα είδη, αποτελεί ζωτικό χαρακτηριστικό των ζώων, αλλά μέχρι τώρα δεν θεωρείτο ότι επεκτείνεται και στα φυτά. Η ικανότητα αυτή ωθεί τα ζώα να συμπεριφέρονται προς τα άλλα με βάση τις γενετικά προκαθορισμένες «προτιμήσεις» τους.

Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι αν οι ρίζες ενός φυτού μεγαλώνουν κοντά σε εκείνες ενός άλλου άσχετου φυτού, τότε τα δύο φυτά θα αρχίσουν να ανταγωνίζονται για το νερό και τις θρεπτικές ουσίες. Αν όμως οι ρίζες αφορούν το ίδιο μητρικό φυτό, τότε δεν εμφανίζεται ανταγωνισμός.

Παράλληλα όμως τα προηγούμενα πειράματα έδειξαν ότι αν κοπούν δύο κομμάτια από το ίδιο φυτό και φυτευτούν δίπλα-δίπλα για να μεγαλώσουν, πάλι εμφανίζεται ανταγωνισμός μεταξύ των ριζών τους, πράγμα που δείχνει ότι τα δύο φυτά (που προέρχονται από ένα ενιαίο φυτό) δεν μπορούν να αναγνωρίσουν την κοινή καταγωγή τους.

Η νέα έρευνα όμως, για πρώτη φορά, έδειξε ότι ορισμένα τουλάχιστον φυτά φαίνεται τελικά να έχουν αυτή την ικανότητα διάκρισης.

Το πείραμα βασίστηκε στο φυτό «Αρτεμισία» (Artemisia tridentate). Οι επιστήμονες τοποθέτησαν τμήματα του φυτού είτε δίπλα στο μητρικό του φυτό είτε δίπλα σε άλλες αρτεμισίες (αλλά όχι στο μητρικό φυτό από όπου είχαν κοπεί τα κομμάτια), και μετά τα άφησαν να μεγαλώσουν σε άγρια κατάσταση στη φύση.

Οι ερευνητές κλάδεψαν κάθε κλώνο που φύτευσαν, προσποιούμενοι ζημιά που μπορεί να προκλήθηκε από κάποιο φυτοφάγο ζώο όπως οι ακρίδες. Μετά από ένα χρόνο, διαπιστώθηκε ότι τα φυτά που αναπτύσσονται δίπλα στους «ψαλιδισμένους» κλώνους, υπέφεραν κατά 42% λιγότερες βλάβες από φυτοφάγα ζώα σε σχέση με όσα φυτά αναπτύσσονταν δίπλα σε φυτά με βλάβες που δεν ήσαν συγγενικά.

Με κάποιο τρόπο, τα ψαλιδισμένα φυτά φαίνεται να προειδοποίησαν τους γενετικά ταυτόσημους γείτονές τους ότι επίκειτο επίθεση και το γειτονικό φυτό κάπως μπόρεσε να αυτοπροστατευτεί.

Όμως τα ψαλιδισμένα φυτά δεν έκαναν την ίδια προειδοποίηση και στα υπόλοιπα φυτά που δεν ήσαν συγγενικά μαζί τους, με άλλα λόγια έδειξαν όχι μόνο να αναγνωρίζουν τα όμοιά τους, αλλά και να τα βοηθούν επιλεκτικά. Οι ερευνητές δήλωσαν έκπληκτοι από την ανακάλυψη αυτή, η οποία, όπως είπαν, δείχνει ότι «τα φυτά είναι ικανά για πιο εξελιγμένη συμπεριφορά από αυτήν που μπορούμε να φανταστούμε».

Οι επιστήμονες υποπτεύονται ότι τα φυτά επικοινωνούν μεταξύ τους χρησιμοποιώντας πτητικές χημικές ουσίες. Όταν ένα φυτό δεχτεί κάποια επίθεση από άνθρωπο, ζώο κλπ., απελευθερώνει στον αέρα αυτά τα χημικά προειδοποιώντας τα άλλα φυτά γύρω του (αλλά μόνο τα συγγενικά!) για την απειλή, ώστε αυτά να προετοιμάσουν την άμυνά τους, που μπορεί να είναι είτε η εμφάνιση αποτρεπτικών χημικών ουσιών πάνω στο φύλλα τους, είτε η μετακίνηση του μίσχου τους, είτε κάτι άλλο.

Επειδή όμως δεν είναι γνωστό με ποιο ακριβώς τρόπο τα φυτά επικοινωνούν μεταξύ τους, προς το παρόν άλλοι επιστήμονες παραμένουν σκεπτικιστές για τέτοιες έρευνες, που ακόμα θεωρούνται αμφιλεγόμενες. Σε κάθε περίπτωση, χρειάζονται περισσότερες έρευνες για να επιβεβαιωθεί η εντυπωσιακή πιθανότητα τα φυτά να συνεργάζονται μυστικά και επιλεκτικά μεταξύ τους στο όνομα της…συγγένειάς τους!