Ακόμα και άνθρωποι που έχουν σκύλο υποσυνείδητα φοβούμενοι τον πλένουν συνεχώς με απολυμαντικά με πρόσχημα την προστασία του. Ας συζητήσουμε όμως πρακτικά το θέμα περισσότερο για να απομυθοποιήσουμε το πρόβλημα των ζωοανθρωπονόσων και να ξέρουμε ότι τις περισσότερες φορές σκιαμαχούμε όταν φοβόμαστε τέρατα που θα μας μολύνουν. Είναι απορίας άξιον πώς κάποιοι άνθρωποι υποκύπτοντας σε πιέσεις άλλου μέλους της οικογένειας υιοθετούν κάποιο κατοικίδιο και του κάνουν τον βίο αβίωτο από τον φόβο τους για κάποια αρρώστια. Επίσης, κάτι συχνό είναι η ανασφάλεια των γονέων για τα παιδιά τους όταν υπάρχει κάποιο κατοικίδιο στο σπίτι.

Η μόνη διαφορά του κατοικιδίου από τον άνθρωπο είναι η γούνα του και ότι περπατάει ξυπόλυτο. Η γούνα του μπορεί να βρομίσει όταν εκείνο κυλιέται κάτω, και τα πόδια του από τον δρόμο.

Εμβόλια, αποπαρασιτώσεις, μέτρα για τα εξωπαράσιτα και προληπτικοί έλεγχοι μας εξασφαλίζουν από οτιδήποτε σχεδόν θα μπορούσε και εμάς να μολύνει.

Η λεπτοσπείρωση και η λύσσα είναι δύο ιογενείς νόσοι που προσβάλλουν και τον άνθρωπο. Για τη λεπτοσπείρωση σπανιότατα είναι υπεύθυνος ο σκύλος. Συνήθως, πηγή μόλυνσης για τον άνθρωπο και τον σκύλο είναι ο ποντικός. Παρ' όλα αυτά με τον ετήσιο ή εξαμηνιαίο εμβολιασμό του, το κατοικίδιο είναι τελείως ακίνδυνο.

Η λύσσα, που αποτελεί πραγματική απειλή για την ανθρώπινη ζωή, ευτυχώς μας έχει απαλλάξει από την παρουσία της εδώ και σχεδόν μισό αιώνα. Παρ' όλα αυτά με τον εμβολιασμό εξασφαλιζόμαστε πλήρως, τουλάχιστον από το κατοικίδιό μας. Παρότι «δεν έχουμε» λύσσα στην Ελλάδα, κάθε τραύμα από αδέσποτο σκύλο τόσο βαθύ ώστε να δημιουργήσει αναερόβιο περιβάλλον θα πρέπει να μας οδηγεί σε ιατρική γνωμάτευση ή και προληπτική αγωγή. Ο εχινόκοκκος αποτελεί θλιβερό προνόμιο των Ελλήνων. Η μετάδοση δεν γίνεται από τον σκύλο αλλά από την κατάποση των κοπράνων μέσω άπλυτων φρούτων ή λαχανικών. Για να κλείσει ο βιολογικός κύκλος του παρασίτου θα πρέπει ο σκύλος να βρει και να καταναλώσει ωμά σπλάχνα μηρυκαστικού και αφού «λερώσει» να καταπιούμε εμείς μέσω της τροφής τα μολυσμένα κόπρανα. Όπως είναι ευνόητο κάτι τέτοιο στην πόλη είναι μάλλον αδύνατο. Παρ' όλα αυτά κάθε τρεις μήνες δεν πρέπει να ξεχνάμε «το χάπι» για τον εχινόκοκκο που πρέπει ο σκύλος μας να παίρνει εφ' όρου ζωής.

Το τοξόπλασμα και η τοξοπλάσμωση είναι ζωοανθρωπονόσοι από τις πιο παρεξηγημένες. Αφορούν κυρίως τις γάτες και θεωρούνται αίτια «στειρότητας» ή «ελλειμματικής γονιμότητας» κ.ά. Η γάτα αποτελεί τη δεξαμενή του τοξοπλάσματος, ενός παράσιτου του εντέρου. Αν η έγκυος γυναίκα προσβληθεί κατά τη διάρκεια της οργανογένεσης (1ο τρίμηνο), τότε μπορεί να έχουμε εξαιρετικά προβλήματα για το έμβρυο. Αν η μόλυνση είναι παλιότερη, τότε δεν υπάρχει τέτοιο θέμα. Παρ' όλα αυτά αν η γάτα παίρνει τακτικά την αποπαρασίτωσή της ανά τετράμηνο, τότε εξαλείφεται αυτή η πιθανότητα. Και μην ξεχνάτε ότι η κυριότερη πηγή μόλυνσης είναι το ωμό ή το κακοψημένο κρέας.

Τα εξωπαράσιτα, ψύλλοι και τσιμπούρια, παρότι έχουν σαφή τροπισμό προς τους τετράποδους φίλους μας, δεν αποκλείεται σε μεγάλης έντασης παρασίτωση και ελλειμματική υγιεινή κάποιο από αυτά να περάσει και σε εμάς. Η τακτική ανά μήνα αποπαρασίτωση του ζώου μάς προφυλάσσει από τους παρείσακτους και οπωσδήποτε δεν τους αφήνουμε να παιδεύουν τον σκύλο μας. Αν δεν θέλουμε λοιπόν τον σκύλο γιατί φοβόμαστε τα τσιμπούρια, μάλλον στόχο πρέπει να βάλουμε τα τσιμπούρια και όχι τον σκύλο.

Άφησα για το τέλος το καλααζάρ που αποτελεί τον φόβο και τον τρόμο κάθε ιδιοκτήτη σκύλου. Η λεϊσμανίαση είναι μια αιμοπρωτοζωονόσος, ένα είδος παρασίτου του αίματος του σκύλου. Για να μολυνθεί ο σκύλος πρέπει να τσιμπηθεί από μία σκνίπα που έχει τροπισμό στον σκύλο και όχι τον άνθρωπο. Ο σκύλος δεν κολλά ούτε τον άνθρωπο ούτε άλλο σκύλο με καλααζάρ. Πρέπει να μεσολαβήσει σκνίπα. Και πάλι σε ό,τι αφορά τον άνθρωπο, η μόλυνση είναι θεωρητική αφού είναι διαφορετική η σκνίπα που τσιμπά τον άνθρωπο και πρέπει να τον βρει με σοβαρή ανοσοκαταστολή για να του προκαλέσει πρόβλημα. Και πάλι, αν θεωρητικά γίνει η προσβολή υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία. Ελπίζω να έγινε σαφές ότι μία ζωοανθρωπονόσος οφείλεται στην προσωπική αμέλεια και όχι στα κατοικίδια.