Το φαινόμενο οφείλεται στο γονίδιο FGF-4 (αυξητικός παράγοντας των ινοβλαστών 4), το οποίο υπάρχει σε ένα μόνο αντίγραφο στις περισσότερες ράτσες σκύλων.

Στις κοντοπόδαρες ράτσες, το γονίδιο υπάρχει σε ένα επιπλέον, ελαφρώς διαφορετικό αντίγραφο, το οποίο ανήκει στην κατηγορία των ρετρογονιδίων. Τα γονίδια αυτά είναι συνήθως ελαττωματικά αντίγραφα κανονικών γονιδίων και δημιουργούνται λόγω μόλυνσης από ιούς.

Το συγκεκριμένο ρετρογονίδιο απαντάται σε 20 κοντοπόδαρες ράτσες και πιθανότατα εμφανίστηκε λίγο μετά το διαχωρισμό των σκύλων από τους λύκους πριν μερικές δεκάδες χιλιάδες χρόνια, εκτιμούν οι ερευνητές.

Το ρετρογονίδιο πιθανώς ενεργοποιεί μηχανισμούς ανάπτυξης σε λανθασμένες χρονικές στιγμές κατά την εμβρυική ανάπτυξη, με αποτέλεσμα να ανακόπτεται η ανάπτυξη των ποδιών.

«Μείναμε έκπληκτοι όταν διαπιστώσαμε ότι ένα και μόνο ρετρογονίδιο που εισήχθη κάποια στιγμή στην εξέλιξη ενός είδους μπορεί να προκαλέσει μια τόσο δραματική σωματική αλλαγή» δήλωσε στο Reuters η Χάιντι Πάρκερ, επικεφαλής των ερευνητών στο αμερικανικό Εθνικό Ινστιτούτο Έρευνας Ανθρώπινου Γονιδιώματος.

Οι ερευνητές προσπαθούν τώρα να διαπιστώσουν αν το γονίδιο του FGF-4 παίζει ρόλο στην υποχονδροπλασία, μια πάθηση που αντιστοιχεί στο ένα τρίτο των περιστατικών νανισμού στον άνθρωπο για τα οποία δεν υπάρχουν γνωστά αίτια.